نحوه اطلاع از قانون مالیات‌های غیر مستقیم

قانون مالیات در هر کشور، تقریبا شامل تمامی افراد یک جامعه می‌شود. بنابراین می‌توانیم اینگونه در نظر بگیریم که همه ما مالیات پرداخت کرده‌ایم. با بیان این نکته، تعدادی از افراد این پرسش را مطرح می‌کنند که “مگر ممکن است بدون این که خودمان اطلاع داشته باشیم مالیاتی از ما گرفته شود؟!”

در پاسخ به این سوال باید گفت که بله، ممکن است! گاهی مالیات به صورت نامحسوس از فرد اخذ می‌شود. برای اثبات این ادعا می‌توانیم بگوییم که همه ما مدارکی از قبیل کارت پایان خدمت، گواهینامه رانندگی و موارد مشابه را دریافت کرده‌ایم. به هنگام دریافت آنها یک هزینه بابت هزینه تمبر از ما مطالبه می‌شود که همان مالیات است. همچنین کالاهای مختلفی خریداری کرده‌ایم که درصدی از هزینه آن کالا به عنوان مالیات از ما دریافت شده است .

دو نوع مالیات وجود دارد: یکی مالیات از نوع مستقیم (که در مقاله قبلی راجع به تمام موارد آن صحبت کردیم) و دیگری مالیات غیر مستقیم.

در این مقاله، در مورد نوع دیگری از قانون مالیات که به آن قانون مالیات غیر مستقیم گفته می‌شود، مطالبی را عنوان خواهیم کرد. کسب اطلاعات کلی از قانون مالیات های مستقیم و غیر مستقیم برای هر شخصی لازم است. اما در حالت کلی یک شخص هرگز نمی‌تواند از تمام ماده‌ها و تبصره‌های این قوانین مطلع شود.

 

بررسی تفاوت های مالیات مستقیم و غیر مستقیم

قانون مالیات غیر مستقیم در اصل مشابه قانون مالیات مستقیم است، به طوری که در هر دو مورد، دولت برای تامین مخارج خود، از مردم کشور، مبالغی را  اخذ می‌کند. اما این دو قانون مالیاتی، تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارند. این تفاوت‌ها در موارد زیر خلاصه می شود:

1- تفاوت در مودی پرداخت مالیات

در مالیات مستقیم، مبلغ مورد نظر، به درآمد شخص (مودی) اختصاص می‌یابد و خود فرد باید این مبلغ را پرداخت کند. برای مثال می‌توانیم از مالیات بر درآمد نام ببریم. در مقابل، در مالیات غیر مستقیم، این مبلغ، توسط تولید کننده یک محصول، از مصرف کننده اخذ و به دولت تحویل داده می‌شود.

2- تفاوت در فرار مالیاتی

فرار مالیاتی یعنی سرپیچی از پرداخت مالیات و دور زدن قانون مالیات مرتبط با حیطه فعالیت خود که در مالیات مستقیم امکان انجام آن وجود دارد. اما در مالیات غیر مستقیم چنین عملی امکان‌پذیر نیست.

3- تفاوت در انتقال

در مالیات مستقیم تمام مبلغ  باید توسط مودی پرداخت شود و قابل انتقال به دیگری نیست. اما در قانون مالیات غیر مستقیم، با انتقال محصولی که مالیات به آن تعلق گرفته است، پرداخت مبلغ مالیات نیز از شخصی به شخص دیگر (از تولیدکننده به مصرف کننده) منتقل می‌شود.

4- تفاوت در تاثیری که هر یک از آنها در تورم کشور دارند

مالیات مستقیم سبب کاهش تورم کشور و مالیات غیر مستقیم سبب افزایش تورم می‌شود.

5- تفاوت در نحوه جمع آوری

درباره نحوه جمع آوری مالیات مستقیم در مقاله قبل صحبت کردیم که جمع آوری مالیات مستقیم نیازمند صرف هزینه و وقت زیادی از جانب دولت است. اما مالیات غیر مستقیم چنین نیست؛ زیرا به هنگام ارائه خدمات یا فروش کالا، مالیات آن را نیز از فرد موردنظر اخذ می‌کنند.

6- تفاوت در پوشش مجموعه

قانون مالیات مستقیم، اشخاص و مشاغل خاصی را شامل می‌شود اما قانون مالیات غیر مستقیم تقریبا تمام افرادی را که به نوعی مصرف کننده هستند را در بر می‌گیرد.

انواع قوانین مالیاتی غیر مستقیم

1. قانون مالیات غیر مستقیم که بر جمیع عوارض های ورودی تعلق دارد:

این مورد شامل عوارض‌های ورود کالا و خدمات مختلف می‌شود . برای مثال زمانی که یک شخص اقدام به واردات یک کالا می‌کند، دولت بر طبق مدارک ارائه شده توسط شخص، هزینه کالا را محاسبه و 4 درصد از این هزینه را به عنوان حق گمرک از شخص دریافت می‌کند.

2. قانون مالیات بر ارزش افزوده:

قانون مالیات بر ارزش افزوده نیز از دیگر قوانین مالیاتی غیر مستقیم است که به معاملات غیر مستقیم تعلق می‌گیرد.

انواع مالیات غیر مستقیم

مالیات‌های غیر مستقیم به سه نوع زیر تقسیم می‌شوند:

1. مالیات بر واردات

دولت با دو هدف چنین مالیات و قانون مالیاتی را وضع کرده است: اول، برای جلوگیری از واردات بی رویه کالا و حمایت از تولید کنندگان داخلی و دوم برای تامین مخارج خود.

میزان مبلغ این نوع مالیات به هزینه کالایی که فرد قصد واردات آن را دارد، نوع و تعداد کالا و عوامل دیگری بستگی دارد. این نوع مالیات به سه طریق حق گمرک، عوارض واردات اتومبیل و سود بازرگانی از شخص وارد کننده دریافت می‌شود.

2. مالیات بر ارزش افزوده

دولت برای تعیین میزان این مالیات، تمام کالاها و خدمات عرضه شده توسط یک واحد را محاسبه می‌کند. سپس تمام کالاها و خدمات ارائه شده به واحد مذکور را نیز محاسبه می‌کند. در پایان تفاوت موجود میان این دو گروه، با عنوان مالیات ارزش افزوده از فرد دریافت می‌شود. این مالیات ابتدا بر عهده تولید کننده یا وارد کننده است. سپس با انتقال کالا به توزیع کننده مالیات نیز به ایشان منتقل و در نهایت این مبلغ از مصرف کننده دریافت می‌شود.

3. مالیات بر مصرف و فروش کالا

این نوع مالیات غیر مستقیم دو صورت دارد، یک صورت آن شامل تولید کننده و فروشنده کالا و صورت دیگر آن شامل مصرف کننده کالا می‌شود. در نهایت مانند مالیات بر ارزش افزوده این مورد نیز از مصرف کننده دریافت می‌شود. قانون مالیات بر مصرف و فروش کالا تمام کالاها را در بر نمی‌گیرد و فقط شامل تعداد مشخصی از کالاها می‌شود.

برای مثال نوشابه های غیر الکلی، سیگار، اتومبیل و فرآورده های نفتی از جمله این کالاها هستند. به دو مورد آخر یعنی مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر مصرف و فروش کالا، قانون مالیات بر معاملات نیز گفته می‌شود.

سخن آخر

پیچیدگی قوانین مالیاتی بر هیچ کس پنهان نیست و تمام افراد همیشه به این امر اقرار کرده‌اند. به همین دلیل، در هنگام بروز مشکل در این زمینه بهتر است به افراد کارشناس مراجعه کنید. کارشناسان ثبت علوی آماده یاری شما عزیزان در تمام زمینه‌های مرتبط هستند.

 برای دریافت راهنمایی می توانید با مشاوران موسسه ثبت علوی به شماره ۸۸۸۲۸۰۰۸-۰۲۱ تماس حاصل نمایید.